ΜΝΗΜΕΙΟ ΠΕΣΟΝΤΩΝ
Το 2021 ολοκληρώθηκε και εγκαινιάστηκε η κατασκευή του μνημείου πεσόντων αγωνιστών στην κεντρική πλατεία των Αυλών στα Σέρβια, αφιερωμένο στους ανθρώπους που έδωσαν τη ζωή τους για την ελευθερία της πατρίδας.
Οι Αυλές είναι χωριό στην περιοχή των Σερβίων μεταξύ Πιέριων Ορέων και της τεχνητής λίμνης Πολυφύτου. Είναι χτισμένο σε μέσο σταθμικό υψόμετρο 360 μέτρων.
1/5
2/5
3/5
4/5
5/5
Είχε ξημερώσει η 9η Οκτωβρίου του 1912, και ο στρατηγός Γεννάδης με το ανεξάρτητο απόσπασμα ευζώνων του ξεκίνησαν από το χωριό της Ελάτης, απέναντι από το μοναστήρι της Ζάβορδας, και κατευθύνονταν στον Αλιάκμονα για να τον γεφυρώσουν. Κατά τη προηγούμενη μέρα, είχαν δώσει νικηφόρα μάχη με τον Τουρκικό στρατό στη Δεσκάτη. Όλα πήγαιναν σύμφωνα με το σχέδιο του Γενικού Επιτελείου Στρατού, το οποίο είχε αποφασίσει οι Ελληνικές δυνάμεις να χτυπήσουν στα πλευρά τον εχθρό, μιας και η κατά μέτωπο επίθεση στο φυσικό οχυρό των στενών του Σαρανταπόρου έδινε πολλά πλεονεκτήματα στον Τουρκικό στρατό, ο οποίος είχε επιστρατεύσει μέχρι και Γερμανούς αξιωματικούς ως συμβούλους για την καλύτερη οχύρωση των στενών. Οι Τούρκοι, όμως, είχαν υποτιμήσει το ηθικό των Ελλήνων, και να που τέσσερις μόλις ημέρες μετά την αρχική εξόρμηση του Ελληνικού στρατού από τον Θεσσαλικό κάμπο, έχασαν μάχες και βρέθηκαν σε θέση άμυνας.
Είχε πλέον φτάσει μεσημέρι, και την πορεία του ανεξάρτητου τμήματος ευζώνων διέκοψαν οι βροντές των πυροβόλων που έρχονταν από κοντινή απόσταση. Ήταν η μάχη των Λαζαράδων, η οποία είχε ξεκινήσει σε κοντινή απόσταση από τη θέση του τμήματος. Ο εχθρός κατείχε κι εκεί οχυρές θέσεις και πρόβαλε σθεναρή αντίσταση. Εκεί βρίσκονταν η 5η Μεραρχία του Ελληνικού στρατού, η οποία, σύμφωνα με τις διαταγές, έπρεπε να υπερκεράσει εχθρικά στρατεύματα συνολικής δύναμης 5.000 περίπου ανδρών που κατείχαν τη γραμμή Πάδες – Λαζαράδες κι έφραζαν τη διάβαση για τον Αλιάκμονα. Ο ελληνικός στρατός κατάφερε σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα να καταλάβει το ένα άκρο της γραμμής κοντά στο χωριό Πάδες, όμως στο άλλο άκρο, ο εχθρός έδινε μάχη μέχρις εσχάτων. Ο στρατηγός Γεννάδης δεν το σκέφτηκε δεύτερη φορά. Άφησε δύο λόχους του να εργαστούν για τη ζεύξη του ποταμού, σπεύδοντας αμεσως προς υποστήριξη της 5ης μεραρχίας και έλαβε μέρος στη μάχη. Ο εχθρός, ύστερα από τη δυναμική αυτήν παρέμβαση των ευζώνων, δεν μπόρεσε να κρατηθεί, και το απόγευμα, γύρω στις 6 η ώρα, υποχώρησε.
Το ίδιο βράδυ, οι Τούρκοι στρατηγοί προβληματισμένοι έβλεπαν ότι ήταν ορατή πλέον μια περικύκλωσή τους, κι έτσι διέταξαν την υποχώρηση ολόκληρης της στρατιάς από τα στενά του Σαρανταπόρου, για τα οποία ο Γερμανός στρατηγος Φον Ντερ Γκόλτς είχε δηλώσει κατηγορηματικά πως “θα ήταν ο τάφος του ελληνικού στρατού”. Τα στρατεύματά μας, που είχαν πάρει μέρος στη μάχη των Λαζαράδων, διανυκτέρευσαν στα νοτιοανατολικά υψώματα του χωριού. Εκεί, την επόμενη μέρα δέχτηκαν την επίσκεψη του Σπύρου Μελά, λογοτέχνη και δημοσιογράφου, ο οποίος μας εξιστορεί: “Η βροχή είχε πάψει. Ο ήλιος μεγάλος, φλογοπόρφυρος, βυθούσε στον καταπράσινο κάμπο. Είχε ξαστερώσει πια και ξεχωρίζαμε καθαρά στον ορίζοντα τους καπνούς απ’ τις φωτιές των αντρών. Σε λίγο, πιέζοντας τ’ άλογα μας, βρισκόμαστε στον καταυλισμό των ευζωνικών ταγμάτων, ζωντανές σελίδες της Ιλιάδας με τα σφαχτά στις σούβλες και τις συντροφιές των πολεμιστών, που άλλοι μας ιστορούσαν τις περιπέτειες τους και άλλοι καθάριζαν τα ντουφέκια τους.”
Η μάχη των Λαζαράδων ήταν η πρώτη μεγάλη μάχη που δόθηκε απέναντι στους Τούρκους και, ουσιαστικά, πρόκειται για την αρχή του τέλους της παρουσίας τουρκικών δυνάμεων στη Μακεδονία. Ο στρατηγός Γεννάδης και η 5η μεραρχία είχαν ανοίξει τον δρόμο για τον Ελληνικό στρατό, ο οποίος ήδη την επομένη είχε μπει θριαμβευτής στα Σέρβια.
Η σημασία αυτής της μάχης, αλλά και οι απώλειες του στρατού μας, οι οποίες έφτασαν τους 150 νεκρούς και τραυματίες, τιμώνται κάθε χρόνο στις 9 Οκτωβρίου, στο μνημείο πεσόντων της μάχης των Λαζαράδων στην πλατεία του χωριού.
Από τον Γράμμο όπου βρίσκονται οι πηγές του, μέχρι το Αιγαίο όπου εκβάλλει, ο Αλιάκμονας κυλάει, διαμορφώνει και διαμορφώνεται από την ιστορία της περιοχής. Πότε κυλάει ράθυμα και πότε ορμητικά, αλλάζοντας ονόματα ανάλογα με τους ανθρώπους που τον περιβάλλουν
1
/19
ΑΛΙΑΚΜΟΝΑΣ
Λαογραφικό Μουσείο
Στεγάζεται στο σπίτι του γιατρού Αριστείδη Χρηστάκη και σκοπός της ίδρυσης και της λειτουργίας του είναι η διαφύλαξη και η διάσωση της παράδοσης και της πατρικής κληρονομιάς της περιοχής.
Σέρβια
Η ονομασία των Σερβίων προέρχεται από το λατινικό ρήμα «servo» που σημαίνει «φυλάττω, παρατηρώ» τιμώντας τη θέση της ως απόρθητο φρούριο των παλαιότερων χρόνων. Χτισμένη αμφιθεατρικά στους πρόποδες των Πιέριων.
Αλιάκμονας
Πρόκειται για τον μεγαλύτερο σε μήκος ελληνικό ποταμό που συγκεντρώνει στην κοίτη του τα νερά των βουνών της Δυτικής και Κεντρικής Μακεδονίας, δίνοντας ζωή σε ένα μεγάλο τμήμα της χώρα μας πριν εκβάλλει στον Θερμαϊκό.
Κατέβασε το app
Copyright © Δήμος Σερβίων 2023
All right reserved